Çok Okunanlar
Karakter boyutu :  18 Punto16 Punto14 Punto12 Punto
Cezmi YURTSEVER
Cezmi YURTSEVER
Afrika İçlerindeki “TÜRKİYE” Vilayeti

-Osmanlı yönetimi, 19. Yüzyıl ortalarında 1821-1885 yılları arasında Sudan-Kenya-Uganda arasında bulunan topraklarda “Türkiye vilayeti” adıyla yönetim birimini kurdu.

  -Avrupalıların zenci köle ticareti yapmalarına engel olunmak ve İslamiyeti yaymak amaç edinilmişti.

-Türkiye vilayetinin çalışmaları sayesinde yöre halkının bir kısmı İslamiyete geçti.

-Günümüzde Kenya"lı Müslümanlar sünnet törenlerinde 3 hilalli Osmanlı bayrağı ile şenlik yaparlar.

    İlginç olan Afrika içlerinde, şimdiki Sudan-Uganda, Kenya, Tanzanya arasında kalan Ekvator Gölü"nün hemen kuzeyinde Osmanlı Devleti"nin 19. Yüzyılda “Türkiye” adıyla vilayet kurması ve bu bölgede kendi anlayışına uygun çalışmalar yapmasıdır. Türkiye vilayeti, Mısır"a bağlı Sudan"ın güney bölgelerini içine alıyor ve Afrika kıtasının göbeğindeki Ekvator gölüne kadar da dayanıyordu.

    Osmanlı Vilayetinin Türkiye Vilayeti"ne bağlı Sancak adı verilenilen yönetim parçalarının isimleri ise “Bahr-el-Gazal, Berber, Mavi Nil, Ekvatorya” isimlerini taşıyordu. 1821 yılında kurulan Osmanlı"nın Türkiye vilayetinin Ekvator Sancağı"nın varlığı 1884 yılına kadar devam etti. Sancak Yönetiminde Mehmet Rauf Paşa, İbrahim Paşa, Mehmet Emin Paşa gibi yöneticiler görev aldı.  Bu bilgiler ışığında Osmanlı Devleti"nin 19. Yüzyıl ortalarında Afrika içlerinde çok az sayıda Türk asıllı Türk yaşamış olan ve genelde Zencilerin yaşadığı bölgede Türkiye adıyla vilayet kurmasının sebebi ne olabilirdi? Bu sorunun cevabını o dönemde Afrika"da yaşanan olaylar içinde açıklamak gerekmektedir.  Sanayisini geliştiren ve ürettiği malları sömürgelerde satmak isteyen Avrupalı ülkeler Afrika kıtasını işgal etmek istemişlerde. Başlangıçta din adamları ve gezginler göndererek Afrika"ya yerleşmek istemişler, daha sonra silahlı müdahalelerde bulunarak zorla işgal, ham madde  ve maden kaynaklarına el koyarak kendi ülkelerine taşıma…En acısı da bu bölge insanlarını “köle olarak” ellerine ve boyunlarına demir zincirler takarak gemilerle kendi ülkelerine taşımış, fabrikalarda çok düşük ücretle çalıştırmak istemişlerdi. Avrupalı sömürgecilerin Afrika"ya yerleşmeleri insanlık tarihi açısından zulüm ve gözyaşı idi. Kuvvetlinin zayıf insanları ezmesi ve kendi çıkarları için kullanması düşüncesinden kaynaklanıyordu, yaşanan olaylar…

    Osmanlı Devleti"nin Afrika içlerinde Türkiye vilayeti kurmasının gerekçesi ise çok farklı idi. Öncelikle Avrupa"da Osmanlı  Devleti"nin ismi “Türkiye İmparatorluğu” olarak biliniyordu. Haritalar üzerinde de bu sözler yazılıyordu. Türkiye, “Türklerin yaşadığı ülke” veya “Türklerin yönetiminde bulunan yer” anlamlarına da geliyordu. Osmanlı yönetimi, Afrika içlerindeki Türkiye vilayetini kurarak  İslam inancının da gereği Zencilerin köle olarak kullanılmasına engel olmaktı. Türkiye vilayetinin bulunduğu yerlerde “Medrese” adı verilen dini okullar açıldı.  Türkiye vilayetinin sınırları içinden girenlere gümrük kapılarında “Türkiye” yazılı belgeler veriliyor ve üzerine de Padişahın mührü basılıyordu. Türkiye vilayetindeki devlet binaları ve okullarda da “Ayyıldızlı Türk bayrağı” dalgalanıyordu.  Türk bayrağı barış, umut ve insanca yaşamayı temsil ediyordu. Osmanlı"nın 1880"li yıllarda Afrika içlerinden, Türkiye vilayetinden çekilmesi ile birlikte bu topraklar Avrupalıların sömürge toprakları oldu. Buna rağmen Osmanlı"nın Türkiye vilayetindeki dini okulların çalışmaları sonraki yıllarda da devam etti. İslam inancını yerli halk arasında yaygınlaştırdı. Günümüzde Uganda, Tanzanya, Kenya gibi ülkelerde bulunan İslam inancına bağlı yerliler özellikle Osmanlı Türkiyesi zamanında temelleri atılan eğitim ve kültür kuruluşlarının “inanç kimliği” verdiği insanlardır.

 

Bu yazı toplam 35779 defa okunmuştur.  
Kalan Karekter Sayısı : 500
Yazarın Diğer yazıları
Sitemizdeki yazı ve resimlerin her hakkı saklıdır. İzinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
AmdYazılım
Güneydoğu Haber